GASIMY PROBLEM SPRZED LAT

Rekultywacja płonącej hałdy Wrzosy I w Pszowie staje się faktem. Procedury są już na ostatniej prostej. Jeszcze w tym roku SRK ogłosi przetarg na roboty związane z ugaszeniem i kompleksową rekultywacją zwałowiska po Kompanii Węglowej.  

Jedynym sposobem na skuteczne ugaszenie hałdy jest właśnie kompleksowa rekultywacja. SRK złożyła w marcu 2024 roku wniosek o dofinansowanie tego zadania z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. W czerwcu 2024 roku wniosek pozytywnie zaopiniował Wyższy Urząd Górniczy, co umożliwiło SRK w lutym 2025 roku zawarcie umowy o dofinansowanie z NFOŚiGW. W połowie roku spółka otrzyma zaktualizowaną dokumentacją projektową, która umożliwi ogłoszenie przetargu na rekultywację hałdy Wrzosy I w Pszowie. Prace powinny ruszyć w 2026 roku. 

Decyzję nakładającą obowiązek ograniczenia oddziaływania na środowisko i jego zagrożenia oraz przywrócenie środowiska do stanu właściwego zwałowiska odpadów górniczych „Wrzosy” w Pszowie wydał Starosta Wodzisławski. Realizując ten obowiązek SRK zawarła w sierpniu 2021 roku umowę na wykonanie dokumentacji projektowo-kosztorysowej likwidacji zapożarowania oraz rekultywacji technicznej i biologicznej zwałowiska. Zadanie to podzielono na trzy etapy: 

Etap I - Wykonanie badań stanu termicznego wraz ze sprawozdaniem oraz ekspertyzy oceniającej stan termiczny zwałowiska (odebrano 21.12.2021 r.); 

Etap II - Wykonanie dokumentacji projektowej (odebrano 18.08.2023 r.); 

Etap III - Rekultywacja hałdy (termin realizacji 60 miesięcy od daty rozpoczęcia robót). 

- Dziś Pszów mierzy się ze skutkami działalności wydobywczej sprzed lat, a SRK te błędy naprawia. Sąsiedztwo palącej się hałdy nie jest łatwe dla pobliskich mieszkańców. Reagujemy na ich sygnały, dlatego od kilku miesięcy wykonujemy cotygodniowe pomiary kontrolne stężeń gazów, wydobywających się z wnętrza obiektu. Bezpieczeństwo publiczne jest dla nas najważniejsze, dlatego dokładamy wszelkich starań, żeby hałdę zgasić, zrekultywować i ostatecznie zażegnać trwający latami problem - mówi Mariusz Tomalik, rzecznik prasowy SRK.

DLACZEGO TO TYLE TRWA?

Wstępna koncepcja prac gaśniczych i rekultywacji zakładała częściowy wywóz zapożarowanego materiału. Została ona jednak odrzucona przez Burmistrza i Radę Miasta Pszów, ze względu na zakładany wywóz materiału ulicami miasta i możliwy sprzeciw mieszkańców.  

W połowie maja 2022 roku przedstawiciele Pszowa zaproponowali wykorzystanie sąsiadujących działek na potrzeby składowania zapożarowanego materiału, unikając tym samym konieczności transportu. Dlatego 30 maja 2022 roku, podczas kolejnego spotkania, władze gminy zaakceptowały nową koncepcję zaproponowana przez Wykonawcę. Zakładała ona wykorzystanie gminnych działek do składowania zapożarowanego materiału, zamiast przewozu ulicami miasta. Niestety finalnie nie uzyskano porozumienia w kwestii uzgodnienia warunków przekazania Wykonawcy działek należących do miasta. W związku z tym konieczne było opracowanie kolejnej koncepcji rekultywacji hałdy (bez wywozu materiału oraz wykorzystania gminnych działek).  

SRK prowadziła też ustalenia z Operatorem Gazociągów Przesyłowych GAZ-SYSTEM S.A., którego fragment infrastruktury znajduje się w pobliżu hałdy. 

Wydłużające się ustalenia i dynamiczna sytuacja termiczna na zwałowisku wymusiły aktualizację dokumentacji. Gotowy dokument spółka ma odebrać w połowie roku, wtedy ogłoszony zostanie przetarg na rekultywację hałdy Wrzosy I w Pszowie. Prace mają się rozpocząć w 2026 roku i potrwają 5 lat. Największe uciążliwości związane z gaszeniem hałdy przewidywane są do 2028 roku. Pozostałe lata będą polegały głównie na formowaniu  i pracach pielęgnacyjnych zwałowiska. 

NIE CZEKAMY - DZIAŁAMY 

Równolegle do toczących się uzgodnień i procedur na rekultywację hałdy Wrzosy I, SRK kierując się dobrem okolicznych mieszkańców, podjęła doraźne prace zabezpieczające. Ich celem było ograniczenie emisji dymu i uciążliwości odorowych. Prace realizowane były w 2020, 2023, 2024 i 2025 roku. Kolejne są w trakcie realizacji. W sumie zabezpieczanych jest blisko 25 tys. m kw. hałdy. 

Mając na uwadze bezpieczeństwo mieszkańców SRK informuje o wszystkich działaniach prowadzonych na zwałowisku gminy Pszów, Rydułtowy oraz Starostwo Wodzisławskie. Przed każdym rozpoczęciem kolejnych prac przesyłana jest informacja do Urzędu Miasta Pszów z prośbą o poinformowanie mieszkańców. Przedstawiciele spółki uczestniczą też we wszystkich spotkaniach dotyczących działań na hałdzie. 

NIEŁATWE ZADANIE 

Na zwałowisku odpadów pogórniczych „Wrzosy I”, na terenie ponad 20 ha, zalega blisko 6 mln ton kruszywa pogórniczego. Hałda powstała w wyniku działalności pobliskiej kopalni Anna. Po likwidacji Kompani Węglowej w 2017 roku trafiła ona wraz z przejmowanym majątkiem do Spółki Restrukturyzacji Kopalń. Zgromadzone na terenie zwałowiska odpady powydobywcze charakteryzują się znaczną zawartością części palnych, biorących udział w procesie samonagrzewania się i samozapalania, co w konsekwencji doprowadziło do powstawania widocznych stref wysokiej aktywności termicznej. 

Rekultywacja zapożarowanych hałd, to niezwykle złożone i skomplikowane zadanie, wymagające szczegółowych badań i analiz. W tym celu Spółka Restrukturyzacji Kopalń, podczas tworzenia koncepcji i planów rekultywacji każdorazowo korzysta z wiedzy naukowców. Mając na uwadze dotychczasowe realizacje eksperci wskazują, że to właśnie metoda rozbiórki zapożarowanej hałdy, wystudzenia materiału i ponownego ukształtowania terenu jest najskuteczniejszą metodą prac rekultywacyjnych. Po pierwsze powstrzymuje dalsze rozprzestrzenianie się podziemnego pożaru, a po drugie gwarantuje najszybsze zażegnanie zagrożenia. Przykładem takich działań jest prowadzona rekultywacja hałdy Pokój w Rudzie Śląskiej. 

GASIMY PROBLEM SPRZED LAT

GASIMY PROBLEM SPRZED LAT (7)

GASIMY PROBLEM SPRZED LAT (4)

GASIMY PROBLEM SPRZED LAT (8)

GASIMY PROBLEM SPRZED LAT (2)

GASIMY PROBLEM SPRZED LAT (1)

GASIMY PROBLEM SPRZED LAT (6)

GASIMY PROBLEM SPRZED LAT (5)

GASIMY PROBLEM SPRZED LAT (3)